Chełmno
Chełmno związane jest z Mikołajem Kopernikiem choćby poprzez liczne związki członków jego rodziny z tamtejszym klasztorem. W nim żyła bowiem siostra Mikołaja Kopernika Barbara, przyrodnia siostra matki Mikołaja Kopernika Katarzyna Peckau, a także siostrzenica przyszłego astronoma, Krystyna, która z czasem porzuciła jednak życie zakonne. Według przynajmniej części badaczy, z Chełmnem bezpośrednio miał być związany też sam Mikołaja Kopernik, który przed wyjazdem na studia do Krakowa miał pobierać nauki w miejscowej Akademii Chełmińskiej, której dzieje prezentowane są na jednej ze stałych wystaw Muzeum Ziemi Chełmińskiej zlokalizowanego w budynku ratusza miejskiego. W Chełmnie Mikołaj Kopernik mógł poza tym pojawiać się także później, choćby w trakcie wizyt u biskupów chełmińskich, jego dawnych konfratrów z kapituły warmińskiej, Jana Dantyszka i Tiedemanna Giesego.
Kopernik będąc w Chełmnie miał szanse poznać wiele spośród zachowanych do dziś wysokiej klasy zabytków chełmińskich. Wśród nich ważne miejsce zajmuje Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Ta zbudowana na przełomie XIII/XIV w. świątynia jest jednym z najważniejszych zabytków wczesnogotyckich w kraju. Godne podkreślenia jest też najstarsze wyposażenie kościoła na które składają się gotyckie figury apostołów, zworniki sklepienne, chrzcielnica z przełomu XIII/XIV w. i XIV-wieczne malowidła. Średniowieczne witraże z tego kościoła podziwiać możemy zaś w Muzeum Okręgowym w Toruniu. Kopernik miał pewnie styczność także z wyjątkowymi zabytkami z kościoła klasztornego cysterek-benedyktynek w którym przebywała, o czym już wspominaliśmy, choćby jego siostra. To przede wszystkim XIV-wieczna figura Chrystusa w grobie oraz malowidła ścienne przedstawiające sceny z „Pieśni nad pieśniami”. Równie ważnym gotyckim zabytkiem chełmińskim jest pofranciszkański kościół pw. św.św. Jakuba i Mikołaja, z wysokiej klasy gotyckimi zwornikami. Pierwotnie znajdowała się tu wspomniana wyżej figura Chrystusa w grobie. Wartymi odnotowania, są też dwa następne kościoły gotyckie budowane jeszcze w XIII w.: podominikański kościół pw. św.św. Piotra i Pawła oraz szpitalny kościół pw. Ducha Świętego. W ostatnim z nich podziwiać możemy XIV i XV-wieczne malowidła gotyckie. Chełmno słynie poza tym z budowanych już od XIII w. murów miejskich, które są jednymi z najlepiej zachowanych w kraju. Kopernikowi znane były z pewnością zachowane do dziś dwie średniowieczne bramy: Grudziądzka i Merseburska oraz baszty, m.in. Prochowa, Panieńska, Dominikańska i Wieża Mestwina, która uchodzi za najstarszy obiekt w mieście. Co niezwykle istotne, Chełmno wraz ze swoimi zabytkami znajduje się na liście „Pomników historii” oraz na „Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego” (https://chelmno.pl/pl/europejski-szlak-gotyku-ceglanego/).